Ομιλία Δημάρχου Φυλής Δ. Μπουραϊμη για τον Ρήγα Φεραίο
Συνδημότες & συνδημότισσες
Για τον άντρα που τιμάμε απόψε εδώ έχουν γραφτεί και ειπωθεί πολλά. Το μεγαλείο του ξεχωρίζει μέσα στο πάνθεο των εθνικών μας ηρώων, γιατί η αγάπη του για την ελευθερία μετουσιώθηκε σε λυτρωτικό όραμα για ολόκληρο τον ελληνισμό. Ο Ρήγας Φεραίος δεν ξεχώρισε ως πολέμαρχος, καπετάνιος ή αρματολός, αλλά ήταν αυτός που όπλισε το χέρι του σκλαβωμένου ραγιά με τα πύρινα γράμματά του. Ο Ρήγας ήταν αυτός που άναψε το φιτίλι του ‘21. Τα φωτισμένα και επαναστατικά του κηρύγματα – μνημεία του νεοελληνικού Διαφωτισμού, μίλησαν στην ψυχή του αγράμματου Ρωμιού. Οι επαναστατικές του προκηρύξεις σαν φλόγες κατάκαιγαν τα ξερόχορτα της αμφιβολίας και της μιζέριας των τετρακοσίων χρόνων σκλαβιάς. Κανείς δεν αμφιβάλλει πια ότι τα οράματα του Ρήγα έγιναν η θεωρητική βάση που στηρίχτηκε η Ελληνική Επανάσταση.
Ο Φεραίος, όμως, σαν γνήσιος λαϊκός επαναστάτης, δεν περιόρισε τις προοπτικές μιας επανάστασης στα στενά όρια της Ελλάδας. Μίλησε για έναν αγώνα όχι ελληνικό, αλλά παμβαλκανικό απέναντι σε έναν κοινό εχθρό. Πίστεψε με πάθος στην απελευθέρωση των Βαλκανικών λαών και στην ενοποίησή τους, μακριά από εθνικιστικές περιχαρακώσεις και φυλετικές εσωστρέφειες. Κατάλαβε πολύ νωρίς πως οι ανθρωποκεντρικές ιδέες του Διαφωτισμού θα μπορούσαν να εμπνεύσουν τους σκλάβους των Οθωμανών. Μίλησε για την ανάγκη ενότητας του ελληνισμού και έβαλε τον κάθε Έλληνα απέναντι στην ιστορική ευθύνη που του κληρονόμησε η μοίρα. Σάλπισε το κέλευσμα του ιερού αγώνα σε κάθε μέρος της Ευρώπης και της ανατολής που η μοίρα είχε σκορπίσει τους Έλληνες. Συγκρούστηκε με τις κατεστημένες αντιλήψεις του κοτζαμπασισμού και του δεσποτισμού και μίλησε ανοιχτά για το ανεκπλήρωτο όνειρο των ενωμένων Βαλκανίων που με μεράκι αποτύπωσε στην «Χάρτα» του.
Ο Ρήγας ήταν σίγουρα ο πρώτος Έλληνας διεθνιστής κι ένας από τους πρώτους οραματιστές της ενωμένης Ευρώπης, έστω κι αν τα δεδομένα της εποχής δεν του επέτρεπαν έναν τόσο εξειδικευμένο και σχεδόν αφάνταστο σχεδιασμό. Ο μεγάλος αυτός Έλληνας πλήρωσε με την ζωή του όσα πίστευε και μόνο τα λόγια του Μεγάλου Θόδωρου Κολοκοτρώνη θα μπορούσαν να περιγράψουν το μεγαλείο της ψυχής του: «Ο Ρήγας εστάθη ο μεγαλύτερος ευεργέτης της φυλής μας. Το μελάνι του θα είναι πολύτιμο ενώπιον του Θεού, όσο το αίμα του άγιο.»
Κυρίες και κύριοι
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος συνήθιζε να λέει πως «ο άντρας κάνει την γενιά κι όχι η γενιά τον άντρα» και είχε απόλυτο δίκιο. Ο Ρήγας απέδειξε περίτρανα πως οι λαϊκοί και εθνικοί ήρωες δεν χρειάζεται να κατάγονται από μεγάλα τζάκια, αρκεί να έχουν μέσα τους την θέρμη της κοινωνικής δικαιοσύνης και την καθαρή αγάπη για τον άνθρωπο και την ελευθερία. Σήμερα, 216 χρόνια από τον θάνατό του, οι ιδέες και τα οράματά του αποτελούν επιδίωξη για τους Έλληνες και ζητούμενο για την Ευρώπη. Η επανάληψη της ιστορίας ακόμα και ως φάρσα δημιουργεί την ανάγκη έμπνευσης όλων μας από τις διαχρονικές ιδέες του Ρήγα. Η ενότητα στην βάση της κοινωνίας, η εθνική συνοχή, η ουμανιστική αλληλεγγύη και η ανάγκη ουσιαστικής συνένωσης των λαών της Ευρώπης κάτω από το πρίσμα των πραγματικών τους αναγκών, είναι οι στόχοι που οφείλουμε και πρέπει να κάνουμε αντικείμενο της καθημερινής μας πρακτικής, είτε σε επίπεδο κράτους είτε σε επίπεδο πολιτών.
Φίλες & φίλοι
Κλείνοντας, οφείλω να συγχαρώ από καρδιάς για την ιδιαίτερη αυτή διοργάνωση και τον Σύλλογο Θεσσαλών Φυλής, έναν σύλλογο – κόσμημα, που με τις δράσεις του λαμπραίνει το πολιτιστικό γίγνεσθαι του τόπου μας, κρατώντας άσβεστη την ιστορική μνήμη των κατοίκων της μεγάλης μας πόλης και ιδιαίτερα της νέας γενιάς. Εδώ οφείλω να τονίσω πως ως σημερινή αλλά και αυριανή διοίκηση του Δήμου Φυλής θα συνεχίσουμε να προάγουμε και να ενισχύουμε όλες τις πρωτοβουλίες που σαν στόχο έχουν τον πολιτισμό, την ιστορία, την παιδεία, την ανάδειξη της δυναμικής και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του τόπου. Αφήνουμε όσους αρκούνται στην δυσφήμηση του Δήμου, την κατ΄επάγγελμα συκοφαντία, τον άκρατο λαϊκισμό, τη μιζέρια και το εμπόριο ψεύτικης ελπίδας, απομονωμένους ως επικίνδυνους για το μέλλον του τόπου. Άλλωστε, ο Δήμος μας έχει ανάγκη από μεγάλα οράματα και μεγάλες αλήθειες, όπως αυτά που πότισαν με το αίμα τους σπουδαίοι άνθρωποι όπως ο Ρήγας.